Friday, April 23, 2010

MAR THOMA SLIBA





There are many kinds of crosses in Christian world. The Mar Thoma Sliba (St.Thomas Cross), Greek Sliba, Latin Sliba, Patriarchal Sliba, Papal Sliba, Calvary Sliba, Russian Sliba, Celtic Sliba, Sliba of Triumph, Tau Sliba etc are some of them. It is according to the meaning given to a Sliba that it assumes a particular name, qualification and form. Although all kinds of crosses are acceptable and venerable in the universal Church, some Apostolic Churches use their own forms of the cross. Mar Thoma Nazranees have always the Sliba which has been designed according to their own theology. It is known as Mar Thoma Sliba.

The Syriac word Mar Sliba means ‘one who is crucified or the Risen Lord’, i.e.; the one who has accomplished human salvation through the death on the cross and the victorious resurrection. Many ancient documents testify that Mar Thoma Sliba was venerated in all the churches and chapels of St. Thomas Christians. Those who hold that there existed no Mar Thoma Sliba but only the simple Cross in the pre-Diamber period should listen to what Antonio de Gouvea, a Portuguese historian, says about Mar Thoma Sliba in 1606:

“….the old churches were all built in pagoda fashion, but all, full of Crosses like those of St. Thomas miracle cross (at Mylapore) which is called St.Thomas Cross. Hence one can see how much older than Portuguese time is the veneration, love and shape of this cross. For the ancient churches built before, long before the coming of the Portuguese, were all ornamented with them, both painted and graven….”

The Mar Thoma Sliba is the dynamic symbol of the death and resurrection of Iso Misiha in the Indian context. It proclaims the Theological, Christologoical, Pneumatological and Ecclesiological dimensions and specifications of Christian faith.

The Sliba without the figure of the Lord reveals fully the mystery of salvation. It reveals the three divine persons of the Holy Trinity, the work of creation by the Father, redemption by the Son, sanctification by the Holy Spirit, the Church which is the continuation of Christ, the Word of God which builds up the Church, the sacraments which are the acts of the Church and the final glorification of the Church.

Mar Thoma Sliba is an empty cross, namely, the cross without the dying figure of Iso Misiha. In imitation of the empty tomb, this empty Sliba symbolizes the resurrection of Iso Misiha.

The four tips of this Sliba are designed like blooming buds. A bud is always a symbol of new life. New life is restored to man in Jesus’ resurrection. Thus the shape of this Sliba itself proclaims the resurrection of Iso Misiha.

The Holy Spirit that descends upon the Mar Thoma Sliba is yet another symbol of resurrection. As St.Paul teaches, the Holy Spirit transforms Jesus’ flesh-body into Spirit body and thus quickens the dead Jesus Christ (Rom 8,11).

According to several scholars, this particular Sliba is erected upon a lotus. The lotus symbolizing Buddhism and the Sliba over it shows that Christianity was established in the land of the Buddha. The lotus flower in which the Sliba is situated can be understood as a cultural integration from Buddhism. Thus the Sliba erected on a lotus, is a living symbol of faith in the risen Lord, established in India.

The lotus in the Mar Thoma Sliba rests upon three steps. The symbolism of steps or ladders is evolved in Christianity in connection with biblical (Gen 28,12) and liturgical traditions. The three steps signify either heaven or Calvary.

What is the situation of the Syro Malabarians today ?

സന്ന്യാസ ചിന്തകള്: അനുസരണം



അനുസരണമാണ് സന്ന്യാസത്തിന്റെ അടയാളങ്ങളില് ഒന്ന്. ഇഷ്ടം നിറവേറ്റലാണ് അനുസരണം. പിതാവിന്റെ ഇഷ്ടം നിറവേറ്റിയാണ് ഈശോ അനുസരണം കാട്ടിയത്. ( യോഹ: 4,34). അനുസരണക്കേട് കാട്ടാത്ത കര്‍ത്താവാണ് പൂര്‍ണ്ണനായ സന്ന്യാസി. അനുസരണം പ്രാപിച്ച് സന്ന്യാസിയായവളാണ് മര്‍ത്ത മറിയം. ദൈവേഷ്ടം നിറവേറ്റാന് മറിയം അനുസരണത്തിന്റെ വഴിയേ നടന്നു.(ലൂക്കാ:1,38). ഈശോയുടെ ഇഷ്ടം നടപ്പിലാക്കലായിരുന്നു ശ്ലീഹന്മാരുടെ അനുസരണം. നിങ്ങള് ലോകമെങ്ങും പോവുക (മര്‍ക്കോ:16,15), സുവിശേഷം പ്രസംഗിക്കുക(മര്‍ക്കോ:16,15), ഇതെന്റെ ഓര്‍മ്മയ്കായ് ചെയ്യുക(ലൂക്കാ: 22,19), സ്നേഹിക്കുക(യോഹ:13,34) തുടങ്ങിയ ഇഷ്ടങ്ങള് പാലിച്ച ശ്ലീഹന്മാരും സന്ന്യാസികളാണ്.

സന്ന്യാസ ജീവിതം നയിച്ച സ്നാപക യോഹന്നാന്, ഈശോയെ ലോകത്തിന് വെളിപ്പെടുത്തിയാണ് പിതാവിനെ അനുസരിച്ചത്.(യോഹ:1,19-34; 3,22). പഴയനിയമ വിശുദ്ധന്മാരും മരുഭൂമിയിലെ സന്ന്യാസവര്യന്മാരും സഭാപിതാക്കന്മാരും ദൈവത്തിന്റെ (സഭയുടെ) ഇഷ്ടം നിറവേറ്റി അനുസരണത്തിന്റെ പാഠങ്ങള് പകര്‍ന്നവരാണ്. അതുപോലെ ഇഷ്ടം നിറവേറ്റലില്‍നിന്ന് അഥവാ അനുസരണത്തില് നിന്ന് വ്യതിചലിക്കുമ്പോള് തിരസ്കൃതരാവുന്ന വ്യക്തികളേയും (ഉദാ:സാവൂള്, സാംസണ് മുതലായവര്)സമൂഹത്തേയും(ഇസ്രായേല്) പഴയനിയമത്തില് കാണാം.

സഭയില് ഒരു സന്ന്യാസിക്ക് അനുസരണം എന്ന വ്രതം സഭയുടെ ഇഷ്ടം നിറവേറ്റലാണ്. തന്റെ ഇഷ്ടം മുഴുവന് മാറ്റിവച്ച് സഭയുടെ ഇഷ്ടമെന്ന മഹത്തായ ലക്ഷ്യത്തിനുവേണ്ടി മാത്രം ജീവിക്കുന്നവനാണ് യഥാര്‍ത്ഥ സന്ന്യാസി അഥവാ സന്ന്യാസിനി. അവന്/അവള്‍ക്ക് അനുസരണമെന്ന വ്രതം സഭയുടെ ഇഷ്ടത്തിന്റെ നിറവേറ്റല് മാത്രമാണ്.

അനുസരണകേട് ഇഷ്ടക്കേടാണ്. അനുസരണത്തില് അഥവാ ഇഷ്ടം നിറവേറ്റലില് വെള്ളം ചേര്‍ക്കപ്പെടുമ്പോള് സന്ന്യാസ ചൈതന്യത്തില് വെള്ളം ചേര്‍ക്കപ്പെടുന്നു. സഭയുടെ ഇഷ്ടത്തില് നിന്ന് സ്വന്തം ഇഷ്ടത്തിലേയ്ക്ക് മാറുമ്പോള് സന്ന്യാസി സന്ന്യാസിയല്ലാതാവുന്നു.

സൂനഹദോസ് തീരുമാനങ്ങള് സ്വന്തം ഇഷ്ട നിര്‍വ്വഹണത്തിന് ഹാനികരമാകുമെന്ന് കാണുമ്പോള് അത് തിരസ്ക്കരിക്കുന്ന പുരോഹിതന്മാരും എങ്ങനെ സന്ന്യാസ ചൈതന്യമുള്ളവരാകും?

സ്വന്തം പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെയും അഭ്യുദയകാംക്ഷികളുടെയും ഭൗതികഭാവിയുടെ സുരക്ഷിതത്ത്വത്തിനായി സഭയൂടെ ഇഷ്ടങ്ങള് മൂടി വയ്ക്കുകയും അവഗണിക്കുകയും ഹനിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സന്ന്യാസ നാമധാരികള് അനുസരണമെന്നപുണ്യത്തിന്റെ പാലകരാകുന്നതെങ്ങിനെ?

ദൈവജ്ഞാനമായ അറിവ് ലാഭേച്ഛകളില്ലാതെ കൈമാറേണ്ട സന്ന്യാസി, തന്റെ സമൂഹത്തേയും പ്രസ്ഥാനത്തേയും കച്ചവടത്തിന്റെ വിലപേശലിലേയ്ക്ക് വലിച്ചിഴയ്ക്കുമ്പോള് മറയ്ക്കപ്പെടുന്നത് "മരണം വരെ സഭയുടെ ഇഷ്ടം പാലിച്ചുകൊള്ളാം" എന്ന ഉറപ്പിന്റെ ലംഘനമല്ലേ?

സന്ന്യാസത്തെ ഇഷ്ടപ്പെടുന്നവരാകട്ടെ സന്ന്യാസികള്. വര്‍ഷത്തില് ഒരിക്കല് മാത്രം പുതുക്കപ്പെടുന്ന വ്രതം മാത്രമായി കുറയാതിരിക്കട്ടെ അനുസരണം. ചൈതന്യമുള്ളവരാകട്ടെ സന്ന്യാസികള്. സന്ന്യാസമുണ്ടാകട്ടെ സഭയില്.

The Bishop of Tulsa celebrates liturgy facing the East

The bishop of Tulsa explains his decision to celebrate Mass in his Diocese facing the east as an effort to recapture a "more authentic" Catholic worship. Bishop Edward Slattery affirmed this in an article featured in the September issue of the Eastern Oklahoma Catholic, titled "Ad Orientem: Revival of Ancient Rite Brings Multiple Advantages, Some Misperceptions." In a discussion about liturgy, the Bishop said, it is necessary to grasp this "essential" truth: "At Mass, Christ joins us to himself as he offers himself in sacrifice to the Father for the world's redemption." He reminds the readers that "all of the faithful offer the Eucharistic Sacrifice as members of Christ's body" through baptism. The priest has a unique role in this offering to stand "in the person of Christ, the historic Head of the Mystical Body, so that, at Mass, it is the whole body of Christ - Head and members together that make the offering."



Bishop Slattery explained that "from ancient times, the position of the priest and the people reflected this understanding of the Mass. ....everyone - celebrant and congregation - faced the same direction, since they were united with Christ in offering to the Father Christ's unique, unrepeatable and acceptable sacrifice......When we study the most ancient liturgical practices of the Church, we find that the priest and the people faced in the same direction, usually toward the east, in the expectation that when Christ returns, he will return 'from the east.......At Mass, the Church keeps vigil, waiting for that return. This single position is called 'ad orientem,' which simply means 'toward the east....This traditional posture lasted for nearly 18 centuries in the Church, he noted, as something that was handed on from the time of the Apostles.



The bishop observed that this single eastward position "reveals the nature of the Mass" as an act of worship shared by the priest and the congregation. However, this "shared orientation was lost" as the priest and people became accustomed to facing opposite directions. "This innovation was introduced after the Vatican Council, partly to help the people understand the liturgical action of the Mass by allowing them to see what was going on, and partly as an accommodation to contemporary culture where people who exercise authority are expected to face directly the people they serve, like a teacher sitting behind her desk...Unfortunately, this change had some unforeseen and largely negative effects......Not only was it a "serious rupture with the Church’s ancient tradition," the prelate asserted, but it also "can give the appearance that the priest and the people were engaged in a conversation about God, rather than the worship of God. He stated that it also "places an inordinate importance on the personality of the celebrant by placing him on a kind of liturgical stage."



The bishop noted Holy Father Pope Benedict XVI's appeal to "draw upon the ancient liturgical practice of the Church to recover a more authentic Catholic worship..For that reason, I have restored the venerable 'ad orientem' position when I celebrate Mass at the cathedral....This gesture is not one of rudeness or hostility toward the faithful, nor an attempt to "turn back the clock. Rather, it represents the fact that "we journey together to God... Iit is an attempt to respond to the Pope's invitation to "discover what underlies this ancient tradition and made it viable for so many centuries, namely, the Church's understanding that the worship of the Mass is primarily and essentially the worship which Christ offers to his Father."

What is Syro Malabar Faith??

സാര്‍വത്രിക സഭയില് വ്യക്തിസഭകളുടെ സ്ഥാനം ഒന്ന് ഒന്നിനേക്കാള് മുകളിലോ ഒന്ന് ഒന്നിനേക്കാള് താഴെയോ അല്ല. എല്ലാ വ്യക്തിസഭകള്‍ക്കും അവരവരുടേതായ ആരാധനാക്രമവും ദൈവശാസ്ത്രവും പാരമ്പര്യങ്ങളുമുണ്ട്. അവയെല്ലാം സംരക്ഷിയ്ക്കപ്പെടണമെന്നത് പരിശുദ്ധ സിംഹാസനത്തിന്റെ താത്പര്യവുമാണ്.

രണ്ടാം വത്തിക്കാന് കൌണ്‍സിലിന്റെ ORIENTALIUM ECCLESIARUM എന്ന കിഴക്കന് സഭകളെക്കുറിച്ചുള്ള ഡിക്രി വായിക്കുക. ജോണ് പോള് രണ്ടാമന് മാര്‍പ്പാപ്പയുടെ കിഴക്കിന്റെ വെളിച്ചം (Orientale Lumen) എന്ന ചാക്രിക ലേഖനം വായിക്കുക. പൌരസ്ത്യസഭകളെ സാര്‍വത്രിക സഭ എത്രമാത്രം വിലമതിയ്ക്കുന്നു എന്നു മനസിലാകും.

പൌരത്യസഭ ആരാ‍ധനക്രമത്തിന്റെ പുനരുജ്ജീവിപ്പികല് എന്നാല് പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയ ലത്തീന് ആരാധനാക്രമം സ്വീകരിയ്ക്കുകയല്ലെന്ന് 1934ല് പത്താം പീയൂസ് മാര്‍പ്പാപ്പ വ്യക്തമാക്കിയിട്ടൂണ്ട്.

സീറോമലബാര് സഭയുടെ പാരമ്പര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് അഭിപ്രായവ്യത്യാസങ്ങള് 1900 ആമാണ്ടു മുതലേ നിലനിന്നിരുന്നതാണ്. അതിനു പൌരസ്ത്യ പാരമ്പര്യമാണൊ പാശ്ചാത്യപാരമ്പര്യമാണൊ എന്നതായിരുന്നൂ സംശയം. ഇതില് തീര്‍പ്പുണ്ടാക്കുവാനായി പൌരത്യ തിരുസംഘം വിദഗ്ദോപദേശം തേടി. 1933ല് ഫാ. സിറില് കൊറേലേവിസ്കി, ഡോം പ്ലാസിഡ് ഡിമീസ്റ്റര്, മോണ്. യൂജിന് ടിസറാങ് എന്നിവരടങ്ങിയ വിദഗ്ധ സമതി സീ‍റോ മലബാര് സഭ പൌരത്യ സുറിയാനീ (കല്‍ദായ) സഭാകുടൂംബത്തില് പെട്ടതാണെന്നും ലത്തീന് ആരാധനാക്രമം പരിഭാഷപ്പെടുത്തുകയല്ല കല്‍ദായ തിരുക്കര്‍മ്മങ്ങള് പരിഷ്കരിയ്ക്കുകയാണു വേണ്ടതെന്നും അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ഈ വിദദ്ധോപദേശത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിലും പൌരത്യതിരുസംഘത്തിലെ കര്‍ദ്ദിനാള് മാര്‍ക്ക് അഭിപ്രായ ഐക്യത്തില് എത്തിച്ചേരാന് കഴിഞ്ഞില്ല. ഈ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് പത്താം പീയൂസ് മാര്‍പ്പാപ്പ ഇക്കാര്യത്തില് മേല്‍‌‌പറഞ്ഞ തീര്‍പ്പു കല്പിച്ചത്.

ദേവാലയത്തിലെ വിരി പൌരത്യുസുറിയാനീ പാരമ്പര്യത്തിലുള്ളതാണ്. യഹൂദപാരമ്പര്യത്തില് വിരി രണ്ടാണ്. വിശുദ്ധസ്ഥലത്തെയും ജനങ്ങളെയും വേര്‍തിരിയ്ക്കുന്ന ഒന്നാമത്തെ വിരി. അവിടെ പുരോഹിതന് പ്രവേശിച്ച് പ്രാര്‍ത്ഥന നടത്തുന്നു. വിശുദ്ധസ്ഥലത്തെയും അതിവിശുദ്ധസ്ഥലത്തെയും വേര്‍തിരിയ്കുന്ന രണ്ടാമത്തെ വിരി. പ്രാധാനപുരോഹിതനു മാത്രം പ്രവേശിയ്ക്കാനുള്ളത്. ഇതൊക്കെ പഴയ നിയമത്തില് കണ്ടെത്താവുന്നതാണ്. വിശുദ്ധവസ്തുക്കളെ മറയ്ക്കുന്നത് ഹിന്ദു പാരമ്പര്യത്തിലും കാണാമല്ലോ. സദാസമയവും നടതുറന്നിടില്ല.

ദേവാലത്തിലെ വിരിയ്ക്ക് ദൈവശാസ്ത്രപരമായ അര്‍ത്ഥങ്ങളുണ്ട്. വ്യക്തിപരമായ അഭിപ്രായവ്യത്യാസങ്ങള്‍ക്കല്ല സഭയുടെ പഠനങ്ങളും, പൌരത്യ തിരുസംഘത്തിന്റെ അഭിപ്രായങ്ങളും, പരിശുദ്ധ സിംഹാസനത്തിന്റെ നിര്‍ദ്ദേശങ്ങള്‍ക്കുമാണ് പ്രാധാന്യം കൊടൂക്കേണ്ടത് എന്ന് ഓര്‍മ്മിപ്പിയ്ക്കുന്നു.

ഇത്തരം അഭിപ്രായവ്യത്യാസങ്ങള് അനൈക്യങ്ങളാവാതെ നമ്മുടെ സഭയെയും പാരമ്പര്യങ്ങളെയും ആരാധനാക്രമത്തെയും കൂടുതലായി മനസിലാക്കുവാനുള്ള അവസരമാകട്ടെ എന്ന പ്രാര്‍ത്ഥനയോടെ നിര്‍ത്തുന്നു.

Thursday, April 22, 2010

10 Commandments - The road to spirituality

I thought I would draw this article up in order to give you a complete list of the 10 commandments. Most of us do not have all of them memorized.

Before I give you this verse, consider one thing. Even though the 10 Commandments are from the Old Testament, all of these commandments still apply to everyone in this day and age. No exceptions! I call each of these commands “stone commandments.”
The fact that God the Father would manifest 10 specific commandments on a tablet of stone tells me that He is very serious about these specific commandments!

This was one big huge event when it happened in the story of Moses. The fact that God would go this far in manifesting these special 10 commandments on a real live tablet of stone tells me that these commandments should never be taken lightly or for granted.

Most Christians have heard all about these 10 commandments while going through grade school and high school and the story as to how they came about. As a result, I feel that many Christians take these ten for granted and really do not realize the power and authority that is on these special ten.

The 10 commandments come from Exodus 20:1-17. Here is the verse:

And God spoke all these words, saying: “I am the Lord your God, who brought you out of the land of Egypt, out of the house of bondage.

1.You shall have no other gods before me.
2.You shall not make for yourself any carved image, or any likeness of anything that is in heaven above, or that is in the earth beneath, or that is in the water under the earth; you shall not bow down to them nor serve them. For I, the Lord your God, am a jealous God, visiting the iniquity of the fathers on the children to the third and fourth generations of those who hate me, but showing mercy to thousands, to those who love Me and keep My commandments.
3.You shall not take the name of the Lord your God in vain, for the Lord will not hold him guiltless who takes His name in vain.
4.Remember the Sabbath day, to keep it holy. Six days you shall labor and do all your work, but the seventh day is the Sabbath of the Lord your God. In it you shall do no work: you, nor your son, nor your daughter, nor your manservant, nor your maidservant, nor your cattle, nor your stranger who is within your gates. For in six days the Lord made the heavens and the earth, the sea, and all that is in them, and rested the seventh day. Therefore the Lord blessed the Sabbath day and hallowed it.
5.Honor your father and your mother, that your days may be long upon the land which the Lord your God is giving you.
6.You shall not murder.
7.You shall not commit adultery.
8.You shall not steal.
9.You shall not bear false witness against your neighbor.
10.You shall not covet your neighbor’s house; you shall not covet your neighbor’s wife, nor his manservant, nor his maidservant, nor his ox, nor his donkey, nor anything that is your neighbor’s.”


The above commandments need no explanation. They mean exactly what they are saying. It’s quite amazing how many of these commandments are being broken on a regular basis, even by us. If you look very closely at each of these commandments, they really do cover a broad spectrum as to what God is expecting from each one of us.
They are good, basic laws that will help keep us right before God, and also help keep us out of trouble with ourselves, our families, our friends and our neighbors. God knows what is best for all of us and He simply wants all of us to stay out of trouble in order that we may be able to live in peace and harmony with Him and one another.

The fact that God would go so far as to have these 10 basic commandments manifested on a stone tablet really tells me that they are very important, and that each of us should know what they are and do their best to abide by them.
Most importantly..

when one of the disciples asked Jesus "Teacher, which is the greatest commandment in the Law?" Jesus replied: " 'Love the Lord your God with all your heart and with all your soul and with all your mind.' This is the first and greatest commandment. And the second is like this: 'Love your neighbor as yourself.' All the Law and the Prophets hang on these two commandments" (Matthew 22:36-40).

From this day, let us all purify our heart from hatred and bring in Love and spread the love to all in the community

Mar Thoma Cross at Syro Malabar Church - Philadelphia



Marthoma Cross at Syro Malabar Philadelphia Church. ( This photo is taken at the time of Fr. Christy transfer to Houston and Fr. John Malepuram taking over as vicar)

Wednesday, April 21, 2010

Building a Community of Love

People of God come together in the Church to worship the Lord. The Apostle Paul described true worship perfectly in Romans 12:1-2 “I urge you therefore, brethren, by the mercies of God to present your bodies a living and holy sacrifice, acceptable to God which is your spiritual service of worship. And do not be conformed to this world but be transformed by the renewing of your mind that you may prove what the will of God is, that which is good and acceptable, or well pleasing and perfect.” This is what we should teach our kids. We bring them to church and to the faith formation program to deepen this faith. Any hypocrisy on the part of the parents will have negative repercussions on the formation of our children.

Last Sunday (April 18, 2010) Rev. Fr. Vinod graciously explained the unfortunate situation at St. Alphonsa. The Liturgy he celebrated, elevated us to a real God experience. The Homily he preached was spiritually motivating. His explanations regarding the current situations, future plans, role of the diocese as well as the faithful in building up this community of faith and love were reasonable and encouraging. He highlighted the role of the hierarchy in enforcing the laws of the Church and the obligation of the faithful to abide by it. The absence of announcement after the Qurbana was well appreciated. The year passed was loaded with insinuating information or announcements which no way helped building up a community of faith and love. Father Vinod’s remark that “this is a place for worship and not a place for meeting and arguments” was highly rewarding. His pleasing behavior and meaningful communication both in English and Malayalam was very much appreciated by the youth. .

It was unfortunate that in spite of Fr. Vinod’s good intention and noble behavior he was intimidated by a few ill-informed parishioners. The situation was scary to some kids and women in our church. The misbehavior of a CCD teacher was patiently handled by Fr. Vinod. His patience in controlling the situation and giving reasonable answers were good guide lines for our community. It is a model for other priests. Emotionally charged questioning and manhandling of fellow parishioners are not a healthy behavior in a community of faith. We need to pray for the unity of our community.

Let us pay heed to the following words of St. Paul: “But understand this, that in the last days there will come times of difficulty. For people will be lovers of self, lovers of money, proud, arrogant, abusive, disobedient to their parents, ungrateful, unholy, heartless, unappeasable, slanderous, without self-control, brutal, not loving good, treacherous, reckless, swollen with conceit, lovers of pleasure rather than lovers of God, having the appearance of godliness, but denying its power. Avoid such people.” (Timothy 3:1-5)

“Let every soul be subject to the governing authorities. For there is no authority except from God, and the authorities that exist are appointed by God. Therefore whoever resists the authority resists the ordinance of God, and those who resist will bring judgment on themselves” (Rom. 13:1-2).